منبع : science daily
تحقیقات جدید نشان می‌دهد که ازن در پایین‌تر جو در گرم شدن اقیانوس جنوبی – که بیشتر گرمای اضافی سیاره را جذب می‌کند – بیشتر از آنچه قبلاً تصور می‌شد، کمک کرده است. این مطالعه نشان می دهد که ازن فراتر از یک آلاینده است، بلکه ممکن است نقش مهمی در تغییرات آب و هوایی ایفا کند.
تحقیقات نشان می‌دهد که ازن ممکن است یکی از مهم‌ترین مکانیسم‌های خنک‌کننده زمین را تضعیف کند و آن را به گاز گلخانه‌ای مهم‌تر از آنچه قبلا تصور می‌شد تبدیل کند. یک مطالعه جدید نشان داده است که تغییرات در سطح ازن در اتمسفر فوقانی و پایینی عامل تقریباً یک سوم گرمایش مشاهده شده در آبهای اقیانوسی هم مرز با قطب جنوب در نیمه دوم قرن بیستم بوده است.
گرم شدن عمیق و سریع در اقیانوس جنوبی بر نقش آن به عنوان یکی از مناطق اصلی جذب گرمای اضافی با گرم شدن سیاره تأثیر می گذارد. بیشتر این گرم شدن نتیجه افزایش ازن در قسمت پایین جو بود. ازن – یکی از اجزای اصلی مه دود – در حال حاضر به عنوان یک آلاینده خطرناک است، اما تحقیقات نشان می دهد که ممکن است نقش مهمی در ایجاد تغییرات آب و هوایی در سال های آینده داشته باشد.
دکتر مایکلا هگلین، دانشیار شیمی اتمسفر و یکی از نویسندگان این مطالعه، می گوید: “اوزون نزدیک به سطح زمین برای انسان و محیط زیست مضر است، اما این مطالعه نشان می دهد که تاثیر زیادی بر توانایی اقیانوس ها برای جذب اضافی دارد. گرما از جو این یافته‌ها اهمیت تنظیم آلودگی هوا برای جلوگیری از افزایش سطح ازن و افزایش بیشتر دمای جهانی را آشکار می‌کند.»
تحقیقات جدید یک تیم بین المللی از دانشمندان و به رهبری دانشگاه کالیفرنیا ریورساید در Nature Climate Change منتشر شده است. این تیم از مدل‌هایی برای شبیه‌سازی تغییرات سطح ازن در اتمسفر بالا و پایین بین سال‌های 1955 تا 2000 استفاده کرد تا آنها را از تأثیرات دیگر جدا کند و درک ضعیف فعلی از تأثیر آنها بر جذب گرمای اقیانوس جنوبی را افزایش دهد.
این شبیه‌سازی‌ها نشان داد که کاهش ازن در اتمسفر بالایی و افزایش در اتمسفر پایین هر دو به گرم شدن مشاهده شده در 2 کیلومتری بالای آبهای اقیانوس در عرض‌های جغرافیایی بالا توسط افزایش کلی گازهای گلخانه‌ای کمک می‌کنند. آنها فاش کردند که افزایش ازن در پایین‌تر جو باعث 60 درصد گرمایش کلی ناشی از ازن در اقیانوس جنوبی در طول دوره مورد مطالعه شده است – بسیار بیشتر از آنچه قبلاً تصور می‌شد. این تعجب آور بود زیرا افزایش ازن تروپوسفر عمدتاً به عنوان یک آب و هوا در نیمکره شمالی در نظر گرفته می شود زیرا آلودگی اصلی در آنجا رخ می دهد.
ازن در دهه 1980 با کشف حفره ای در لایه اوزون در بالای اتمسفر بر فراز قطب جنوب، به دلیل آسیب ناشی از کلروفلوئوروکربن ها (CFCs)، گازی که در صنعت و محصولات مصرفی استفاده می شود، به تیتر اخبار تبدیل شد. لایه اوزون حیاتی است زیرا اشعه ماوراء بنفش خطرناک را از رسیدن به سطح زمین فیلتر می کند. این کشف منجر به پروتکل مونترال شد، یک توافق بین المللی برای توقف تولید CFC.
دکتر هگلین گفت: “ما مدتی است که می دانیم که کاهش لایه اوزون در جو بر آب و هوای سطحی در نیمکره جنوبی تاثیر گذاشته است. تحقیقات ما نشان داده است که ازن در قسمت های پایینی جو به دلیل آلودگی هوا افزایش می یابد که عمدتا در نیمکره شمالی رخ می دهد. و “نشت” به نیمکره جنوبی نیز یک مشکل جدی است. امید به یافتن راه‌حل‌هایی وجود دارد و موفقیت پروتکل مونترال در کاهش مصرف CFC نشان می‌دهد که اقدام بین‌المللی برای جلوگیری از آسیب به سیاره ممکن است.
ازن در اتمسفر فوقانی از برهمکنش بین مولکول های اکسیژن و تابش UV خورشید ایجاد می شود. در اتمسفر پایین تر، به دلیل واکنش های شیمیایی بین آلاینده هایی مانند دود اگزوز خودرو و سایر انتشارات تشکیل می شود. تغییرات در غلظت ازن در جو بر بادهای غربی در نیمکره جنوبی و همچنین باعث ایجاد سطوح متضاد نمک و دمای نزدیک به سطح در اقیانوس جنوبی می شود. هر دو به روش‌های متفاوتی بر جریان‌های اقیانوسی تأثیر می‌گذارند و در نتیجه بر جذب گرمای اقیانوس تأثیر می‌گذارند
